Roma şehri, antik çağlardan günümüze kadar gelen İtalya’nın tarihi şehirlerdendir ve bu anlamda Roma gezilecek yerler, yapıları ve önemli anıtları kent içinde her yana yayılmış durumdadır. Yüzyıllar boyunca özellikle Avrupa, Asya ve Afrika başta olmak üzere ‘eski dünya’yı yöneten bir medeniyetin başkenti ve kurulduğu yerdir. Günümüzde İtalya’nın başkenti olmakla birlikte Hristiyan dünyasının da başkenti ve ülkesi Vatikan’ı barındırmaktadır. Tabi ki dünya medeniyet tarihinde iki şehir hakkında yazmak gerçekten zordur; Roma ve İstanbul.
Roma tarihi yerler ve önemli antik Roma yapıları konusu çok basit gibi görünse de detayların arasında kaybolmak olası olacağı için, Roma hakkındaki genel bilgileri yine de çeşitli konu başlıklarında ve detaylarda kaybolmadan anlatmak önemlidir. Bundan dolayı içeriğin ilk amacı, Roma’yı tanıtmak olduğu kadar, okuyucuyu çok sıkmadan bilgileri akıcı bir şekilde verebilmektedir.
Eğer bir gün Roma’ya giderseniz bunu bir kaç güne sığdırmamaya çalışın. Roma medeniyetinden kalan bu antik kentteki görülmesi gereken yerler birbirlerine yakın olsa da, her sokakta sizleri etkileyecek bir yapı karşınıza çıkacaktır. O yüzden Roma tatili düşündüğünüzde bunun kısa olmaması, bu tarihi kentten alacağınız keyif ile doğru orantılıdır. Sayfanın sonunda ise Roma kentinin ve medeniyetinin tarihçesi bulunmaktadır.
Antik Roma’dan Günümüze Gelen Gezilecek Tarihi Yerler
Bu bölüme ünlü bir İtalyan atasözü ile başlamak sanırım yerinde olur: “Roma bir günde kurulmadı.” Roma kentinin ihtişamı antik zamanlar da dâhil olmakla birlikte her çağda kendisini göstermiştir. Süregelen imparatorlukların anılarını, savaşlarını, zaferlerini canlı tutmak için yapılan anıtsal yapılar dünyanın başka hiçbir kentinde bu denli yoktur. Dahası bu anıtsal yapılar sadece Roma’da değil, Roma imparatorluğunun sınırları içerisinde olan birçok yerde görülebilmektedir. Örneğin ülkemizdeki Aspendos antik tiyatrosunu, İstanbul’daki Bozdoğan su kemerini ve Çemberlitaş’ı Romalılar yapmıştır.
2750 yıl kadar önce kurulmuş olan ve önce Roma imparatorluğunun ardından da Katolik kilisesinin ve bütün eski dünyanın merkezi olmuş bir kent, elbette ki çok önemli eserlere ve mimari yapılara sahne olacaktır.
Tabi ki birçok anıtsal yapı, sanat eseri günümüze kadar gelememiştir. Bu yapıların taşları ya kilise yapımı için kullanılmış ya da Roma’nın başına gelen her felaketten sonra şehri tekrar ayağa kaldırmak için kullanılmıştır. Aslında Roma’nın dinsel öğelerinin temelini tam da bu noktada bulabiliriz. Öyle ki pagan tapınaklarından alınan taşlar, kilise yapımında kullanılmış veya yıkılan veya yanan kiliselerden alınan taşlar bir heykel yapımında kullanılmıştır ve işte belki biraz da bundan dolayı bu kent bir günde kurulmamıştır. Bu özelliği ile de İstanbul’a çok benzemektedir.
Roma, Palatino tepesi Venüs ve Roma Tapınağı – Temple of Venus and Roma (Il Tempio di Venere e Roma), Rome
Roma’nın Tarihi Yerleri ve Anıtsal Yapıları
Öncelikle belirtmek gerekir ki, bu bölümde açıklamasını yaptığımız, gidebildiğimiz yerler kadar gidemediğimiz yerler de çoktur. Ancak Roma şehri içerisinde tüm yapıları saymak inanın sayfalar dolusu yer demektir. Bundan dolayı bu bölümde, Roma’da gidilecek en önemli tarihi yerler ve yapılar bulunmaktadır. Ayrıca bilmelisiniz ki, tüm bu yerler birbirlerine yürüme mesafesindedir.
Vatikan ve San Pietro Bazilikası
Roma şehri tarihi yerlerin en başınaVatikan kenti ve Vatikan müzelerini koymak gayet yerinde bir karar olacaktır. Vatikan müzeleri içerisinde Raffaello Odaları, Sistina Şapeli, Roma’nın tüm dönemlerinden ve dünyaca ünlü heykeltıraşlarından, ressamlarından ünlü eserler bulunmaktadır. Bunların yanında çok geniş bir yelpazede tarihi eserlere sahip olan Vatikan müzelerinde antik Mısır ve Asya Sanatı, Yunan ve Roma sanatı ile modern çağlardan ve ortaçağdan birçok sanat eserini incelemek mümkündür.
Roma Vatikan gezilecek yerler Aziz Petrus Bazilikası ve meydanı (San Pietro Bazilikası ve meydanı) ve dikilitaş – Rome Vatican St. Peter’s square and obelisk (Piazza San Pietro)
Vatikan müzelerinden sonra Vatikan’ın göbeğindeki San Pietro Bazilikası ve San Pietro Meydanı görülmeye değerdir. Tom Hanks’in oynadığı Melekler ve Şeytanlar filminden aşina olduğunuz bazilika ve içerisindeki sanat eserleri sizi etkileyecektir. Ayrıca her Pazar günü ve dini bayramlarda Papa, bu meydanda toplanan halkı selamlamaktadır.
Roma Forumu ve Palatino Tepesi
Roma Forumu denilen ve antik Roma’nın merkezi olan alan, tapınakları, büyük sütunlu mimari eserleriyle dünyada görülmeye değer yerlerden biridir. Uzun bir süreçte yapılan yapıların çok büyük kısmı hala ayaktadır. Kazılar günümüzde de sürmektedir. Roma tarihinin hemen her döneminden gün ışığına çıkarılmamış pek çok kalıntı vardır. Via dei fori imperiali denilen yol Forum’un tam ortasından geçmektedir. Bununla birlikte Roma’nın ilk yerleşim yeri Palatino tepesi ve Roma Forumu bir bütündür. Palatino tepesi ve Roma Forumu ile ilgili tüm bilgilerin yer aldığı sayfamızı ziyaret ederek daha çok bilgi alabilirsiniz.
Palatino Tepesi Roma Forumu genel bakış – Rome General view of Palatine Hill Roman Forum
Pantheon veya Panteon
Pantheon, antik Roma’nın Pagan tapınağıdır. Yapılan ilk Pantheon M.Ö.27 yılında yapılmıştır ve bir yangında yanmıştır. Günümüzdeki Pantheon, Ayasofya gibi üçüncü defa yapılandır. Roma şehri dar sokaklarının arasında gezinirken birden insanın karşısına çıkmakta ve kendisine hayran bırakmaktadır.Pantheon fotoğrafları ve ilginç bilgileri için Pantheon sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Antik Roma’nın en büyük tapınağı Pantheon – Ancient Pantheon photos
Roma Ara Pacis
Augustus Barış Sunağı ya da Görkemli Barış Sunağı, M.Ö.13-9 yılları arasında yapılmıştır ve Roma tanrıçası olan Barış’a (Concordia) adanmıştır. Augustus’un Galya ve Hispania (Endülüs özerk bölgesinin bir parçası)’da kazandığı zaferler sonrasında gelen barış anısına yaptırılmıştır. Senato tarafından kutsanmıştır. Bugün kendisi için yapılan ve Ara Pacis Müzesi denilen müzede korunmakta ve ziyaretçilerini beklemektedir. Ara Pacis ile ilgili tüm bilgilerin olduğu sayfaya gitmek için tıklayabilirsiniz.
Roma müzeleri Ara Pacis Müzesi fotoğrafları – Rome museums Ara Pacis Museum photos
Antik Roma yapısı gezilecek yerler Kolezyum fotoğrafları – Colosseum photos
İmparator Titus’un 70 yılında, Kudüs’ü yağmalaması anısına Titus Zafer Takı M.S. 81 yılında Roma Forum’una dikilmiştir.
Sant’Angelo Kalesi veya Hadrian Mozolesi
Hadrianus mozolesi olarak yaptırılan fakat sonra kaleye çevrilen Sant’Angelo kalesi, M.S. 153 yıllarında yapılmıştır. Roma’nın tarihi yerleri ve önemli anıtsal yapıları listesindeki anıt için Sant’Angelo Kalesi sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Kolezyum’un hemen yanı başında olan Zafer Takı M.S. 312 yılında yaptırılmıştır. İmparator Konstantin’i kutlamak için yaptırılan Zafer Takı’nın üzerinde Roma sanat üslubunun bütün inceliklerini görebilirsiniz. (Birçok internet sitesi kopyala yapıştır yaptığı için bunu Titus Zafer Takı ile karıştırmaktadır.)
Roma anıtsal yapıları gezilecek yerler, Sant’Angelo Kalesi – Rome Castel Sant Angelo
Roma Şehri İmparatorluk Forumları
Palatino Tepesi, Kolezyum ve Vittorio Emanuele II Anıtı arasındaki caddede bulunan Roma İmparatorluğu’nun önemli imparatorlarının yaptırdığı siyasi merkezlere İmparatorluk Forumları denilmektedir ve toplamda yedi anıtsal yapının bulunduğu alanları kapsamaktadır. Daha fazla detay için İmparatorluk Yolu ve İmparatorluk Forumları sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Roma İmparatorluk Forumları Meryem’in En Kutsal Kilisesi ve Trajan sütunu – Roman Imperial Forums Church Of The Most Holy Name Of Mary and Trajan’s Column
Roma anıtsal yapıları gezilecek yerler, Trevi çeşmesi fotoğrafları siyah beyaz – Rome Trevi fountain photos
Borgia Merdivenleri
Bir başka Roma şehri tarihi yerler ve önemli anıtsal yapılar arasında olan, 16. yy mimari özellikleri ile kendisini gösteren ama asıl efsaneler ve cinayetler ile öne çıkan Borgia ailesi ve onunla özdeşlemiş Borgia merdivenleri, Roma’da durup dinleneceğiniz yerlerden biridir. Borgia ailesi, 15. ve 16.yy’larda Roma’da siyasi ve dini arenada etkili olmuş ve aileden iki papa çıkartmıştır.
Roma gezilecek yerler Borgia merdivenleri – Rome the Borgia Stairs(Scalinata dei Borgia)
Ve Diğer Roma Şehri Tarihi Yerler ve Anıtlar
1099 yılında Santa Maria del Popolo Kilisesi, Romalılar tarafından imparator Neron’un mezarı üzerine yapılmıştır. Hristiyanlara kötü davranan Neron’un naaşı, şeytan tarafından ele geçirildiğine inanılmış ve bu kiliseyi Papa II. Pasquale yaptırmıştır. Popolo meydanının hemen kenarında bulunan kilise Melekler ve Şeytanlar filminde de gösterilmiştir. Kilisenin içindeki eserler tamamen şaheser niteliğindedir ve Roma’nın anıtsal yapıları gezilecek yerleri arasında önemlidir.
Roma’nın önemli bazilikaları Santa Maria del Popolo Bazilikası – Rome Basilica Parrocchiale Santa Maria del Popolo
1280 yılında yapılan Santa Maria sopra Minerva Kilisesi Roma’nın tek gotik kilisesidir. Bundan dolayı Roma kiliseleri arasında çok önemli bir yere sahiptir. Roma’nın koruyucu tanrıçası Minerva (Yunan mitolojisinde Athena) tapınağı üzerine inşa edilmiştir. Pantheon’un arkasında kalmaktadır. Kilisenin önünde bir dikilitaş bulunmaktadır. Dikilitaşı Bernini tasarlamıştır. Dikilitaştaki fil, akıl ve kültürün sembolüdür. Zaten Minerva ayrıca bilgelik tanrıçasıdır. Kilisenin içinde ana sunağın önünde ise Michelangelo’nun ‘kurtarıcı Mesih’ heykeli bulunmaktadır. Kilisenin tavan süslemeleri ayrıca görülmeye değerdir.
San Pietro in Montorio içindeki Tempietto, 1502 yılında yapılmıştır. Ayrıca Bramante’nin Roma’daki ilk çalışması olarak tarihe geçmiştir.
Michelangelo Tasarımları
1471 yılında ilk heykelin dikildiği, 1566 yılına kadar çeşitli papaların heykel koleksiyonu yarattığı Kapitolin Müzeleri; Palazzo Nuovo, Michelangelo tarafından tasarlanmış ve 1566 yılında bitirilmiştir. 1734 yılında ise Papa XII. Celements tarafından müze olunması istenmiştir.
1545 yılında Vincoli San Pietro Bazilikasında Michelangelo’nun Musa heykeli görülmeye değer heykellerdendir. Aslında 1513 yılında yapılması planlanan eser uzun yıllar sürmüştür. Sina dağındaki 10 Emir’in teslimini anlatmaktadır.
Roma gezilecek yerler ve önemli anıtsal yapılar, Vincoli San Pietro Kilisesi İçi – Rome San Pietro in Vincoli interior
Basilica of St. Mary of the Angels (Basilica di Santa Maria degli Angeli)
298 yılında yapımına başlanan Diocletianus Hamamları 306 yılında bitirilmiş en büyük Roma hamamlarındandır. Roma halk hamamları, sadece yıkanmak için kullanılmamaktadır. İçlerinde kütüphaneler, genelevler, spor salonları ve berber dükkânları da yapılmıştır. 1563 yılında yıkılan Diocletianus Hamamları’nın yanına Santa Maria degli Agneli kilisesi yapılmıştır. Kiliseyi Michelangelo tasarlamıştır.
1560 yılında Michelangelo’nun da mimarları arasında olduğu ve Diocletian Hamamları üzerine yapılan Santa Maria degli Angeli e dei Martiri Katolik kilisesi Roma’daki en önemli yapılar arasındadır. Bilinen veya bilinmeyen Hristiyan şehitleri anısına yapılan kilisenin en önemli özelliği, 1703 yılında gökbilimci ve filozof Francesco Bianchini tarafından yapılan güneş meridyen hattıdır (güneş saati). Bu güneş meridyen hattı tüm yıl öğle vakitlerinde ekinoksu, güneşin konumunu göstermektedir. Kiliseye gelen ziyaretçiler zemindeki meridyen hattını önce görmemekte, sonrasında ise şaşırmaktadırlar. Ayrıca bu kilisede Galileo’nun sarkacı bulunmaktadır. Galileo bu sarkaçla zamanı ölçmeye çalışmıştır.
Roma gezilecek yerler ve önemli anıtsal yapılar Aziz Meryem Melekler Bazilikası Galileo’nun sarkacı – Rome Basilica of St. Mary of the Angels (Basilica di Santa Maria degli Angeli) Galileo’s pendulum
Santa Maria Maddalena Kilisesi
1586 yılında inşa edilen Santa Maria Maddalena Kilisesi, İtalyan Rokoko sanatının nadir yapılarından biridir. Kilisenin bulunduğu meydan ve binalar kiliseye uyumlu olması açısından 1628 yılında tekrar yapılmak için yıkılmıştır. Bu kilise aynı zamanda pastayı hatırlattığı için şeker kilise olarak da bilinmektedir.
Magdalalı Meryem Kilisesi – Rome Church of Santa Maria Maddalena (Chiesa di Santa Maria Maddalena)
Klasik Roma Şehri Kiliseleri ve Yapıları
San Carlino Kilisesi
1610 yılında yapılan San Carlino (S. Carlo) kilisesi, İspanya Trinity Kilisesi için Borromini tarafından yaptırılmıştır. Crossing of Quattro Fontane (Dört çeşme)’nin hemen yanı başında bulunmaktadır.
Chiesa di Sant’Ignazio di Loyola (Aziz Ignazio Kilisesi)
1626 ve 1650 yılları arasında yapılan Chiesa di Sant’Ignazio di Loyola (Aziz Ignazio Kilisesi) barındırdığı fresklerle Roma’da görülmeye değer kilise yapılarından biridir. Barok tarzdaki kilisenin tavanı, kubbe içi ve duvardaki freskler görülmeye değerdir.
Loyola veya Aziz Ignazio Kilisesi sahte kubbesi ve tavan resimleri – Rome Church of St. Ignatius of Loyola (Sant’Ignazio di Loyola) drawing dome and ceiling frescoes
Dört Nehir Çeşmesi ve Navona Meydanı
Dört Nehir Çeşmesi, 1651 yılında Bernini tarafından yapılmıştır (Fontana dei Quattro Fiumi). Çeşmenin bulunduğu Navona Meydanı (Piazza Navona), Roma’da gezilecek meydanlardan biridir. Bu meydan da Melekler ve Şeytanlar filminde geçmektedir.
Roma gezilecek yerler ve önemli anıtsal yapılar Dört Nehir çeşmesi – Fountain of the Four Rivers (Fontana dei Quattro Fiumi) Rome
İspanyol Merdivenleri
1720 yılında yapımına başlanan ve 1726 yılında tamamlanan İspanyol Merdivenleri, İtalyan mimar Francesco de Sanctis tarafından tasarlanmıştır. Arkasındaki Trinita dei Monti kilisesini anayola bağlamak için yapılmıştır.
İspanyol merdivenleri – Rome Spanish Stairs piazza di Spagna
Vittorio Emanuele II Anıtı
1885 yılında II Vittoriano anıtı olarak da bilinen ünlü Vittorio Emanuele Anıtı, 1911 yılında tamamlanmıştır. İtalyanların ‘daktilo binası’ dedikleri anıt, devasa ölçüleriyle neredeyse Roma’nın her yerinden görülmektedir.
Roma gezilecek yerler Vittorio Emanuele II Abidesi – Rome Monument of Vittorio Emanuele II (Altare della Patria)
