Aziz Petrus Bazilikası (San Pietro Bazilikası) ve birkaç yapının daha içerisinde olduğu Vatikan veya Vatikan şehir devleti, dünyada hakkında çok spekülasyon yapılan ve sırlarla dolu bir yerdir. Aynı zamanda Hristiyanlık dininin başkenti de olan Vatikan, Roma kentinin gezilecek yerlerinin başında gelmektedir. Roma ile ilgili sayfamızda daha farklı bilgilere ve çektiğimiz fotoğraflara ulaşabilirsiniz.
Vatikan şehir devletinin tam ortasında bulunan Aziz Petrus Bazilikası ve meydanı bugün dünyada en çok ziyaret edilen alandır. Hristiyanlar için büyük değere sahip olan bazilika ve meydanı, yılın her günü buradaki dinî öneme sahip yerleri ve eserleri görmek için gelen binlerce insanı ağırlamaktadır. Ayrıca Papa her pazar günü veya önemli ayinlerini bu meydanda yapmakta veya halkı meydana bakan balkondan veya kütüphane penceresinden selamlamaktadır.
Papa her Çarşamba günü saat 10.30’da Papalık kabulü yapmakta ve isteyenlerle görüşmektedir. Bunun için daha öncesinden randevu alınması gerekmektedir ve bilgiler aşağıdadır. Vatikan ve Aziz Petrus Bazilikası her yıl milyonlarca Hristiyan’ın hacı olmak için geldiği yegane yerdir. Vatikan müzelerine de yürüme mesafesindedir.
Aziz Petrus Bazilikası (San Pietro Bazilikası) fotoğrafları için tıklayınız
Aziz Petrus Bazilikası Ziyaret Saatleri ve Giriş Bilgileri
Öncelikle belirtmek gerekir ki bazilikaya giriş çok sıkı kontrollerle yapılmaktadır. Üstünüz ve çantanız görevli askerler tarafından derinlemesine aranmaktadır. Bazilikaya giriş bedava olmakla birlikte eğer kubbeye yürüyerek çıkmak isterseniz 8 Euro, asansör ise 10 Euro’dur (çocuk, yetişkin ayırımı yoktur). Ayrıca özel turlar veya bir tercüme aleti ile giriş sırasını beklemeden bazilikayı gezmek isterseniz fiyatlar değişmektedir(19.5 €’dan başlamaktadır). Ancak bazilikaya gitmeyi düşünürseniz kesinlikle aşağıdaki resmi web sitesine bakmalısınız, çünkü içeride etkinlik olabilmekte ve bundan dolayı bazı saatler ziyaretçilere kapalı olabilmektedir.
Aziz Petrus Bazilikası giriş saatleri, Nisan Eylül arası 08:00 -18:00, Ekim ve Mart ayları arası ise 08:00 – 17:00 saatleri arasıdır. Bununla birlikte Aziz Petrus meydanına giriş ise ücretsizdir. Ancak yine meydana gelmek istediğinizde web sitesinden kontrol etmenizde fayda vardır, çünkü bir etkinlik olabilir.
Aziz Petrus Kimdir?
En basit anlatımıyla Hristiyanlık dininin ve Katolik kilisesinin ilk papasıdır. Petrus, Hz. İsa’nın Havari denilen on iki yoldaşından biridir. Filistin’de doğmuş ve Roma’da ölmüştür. Hristiyanlara göre Hz. İsa dirildikten sonra Pertus’a görünmüştür. Zaten Hz. İsa öldükten sonra Petrus onun dirileceğini önceden söylemiştir. Herod Agrippa, Hristiyanların öldürülmesi emrini verince, Petrus Antakya’ya, buradan da Roma’ya gitmiştir. İ.S. 48 yılında toplanan Kudüs konsülünde Hristiyanlığı benimseyen çoktanrıcı kitlenin Hz. Musa törenlerinden etkilenmelerini önleyerek, Hristiyanlığın bir kurum haline gelmesine çalışmıştır.
Aziz Petrus, Roma kentinde imparator Neron zamanında Neron arenasında çarmıha gerilerek öldürülmüştür. Çarmıha baş aşağı gerildiği bilinmektedir. Çünkü Hz. İsa ile aynı şekilde çarmıha gerilmeye layık olmadığına karar verilmiştir. İ.S. 61 yılında gömülmüştür. Üç yüzyıl kadar sonra da I. Konstantin Petrus’un mezarının olduğu yere bir mabet (ilk San Pietro bazilikası) yaptırmıştır. Bu mabet yani Aziz Petrus Bazilikası Neron arenasının hemen yanına yapılmıştır.
Aziz Petrus Bazilikası Tarihçesi
Petrus’un gömüldüğü yere, İ.S. 200 yılında mezar yerini gösteren bir altar (sunak) yapılmıştır. 324 yılında ise I. Konstantin, sunağın olduğu yere ilk Aziz Petrus Bazilikasını yaptırmıştır. Bu ilk bazilikanın yapımı 25 yıl kadar sürmüştür. Bundan 1028 yıl sonra 1452 yılında Papa V. Nicolaus bazilikada restorasyon yapılmasını planlamıştır.
Restorasyon sonrasında bazilikanın yenilenmesi ve daha büyük bir hale getirilmesi kararlaştırılmış, adına yaraşır biçimde tekrar yapılmasına karar verilerek Papa II. Julius tarafından 1503 yılında Bramante’yi işin mimarı olarak başa getirerek 1506 yılında da yeni bazilikanın temellerini atmıştır. Yeni Aziz Petrus Bazilikasının yapımı 100 yıldan fazla sürecektir.
Sonrasında 1514 yılında Rönesans döneminin İtalyan ressamı ve mimarı Raffaello Sanzio (Raphael olarak da bilinmektedir), San Pietro’nun baş mimarı olmuştur. Bilindiği üzere Rafaello, Roma kentinin antik mabedi Panteon (veya Pantheon) içinde ebedi uykusundadır. 1547 yılında ise Michelangelo, San Pietro Bazilikasının yeni baş mimarı olmuştur.
1590’lı yılların sonunda bugünkü Papalık altarı olan düz mermer blok, Bernini’nin baldakeninin altında yatan Nerva Forumu’ndan getirilmiştir ve Aziz Petrus’un gömülü olduğuna inanılan mezar odası conffessio kuyusuna bakmaktadır.
1593 yılında San Pietro Bazilikasının kubbesi tamamlanmış ve 1606 yılında da Carlo Maderno bazilikayı genişletmiştir. Fotoğraflarda bazilikaya önden baktığınızda gördüğünüz ön cephe Maderno’nun tasarımıdır. Bu genişletme işi de 1614 yılında bitmiştir.
Bazilikanın içindeki gösterişli baldaken Bernini tarafından 1624 yılında Papa VIII. Urbanus’un emriyle yapılmıştır ve Papalık altarını taçlandırmıştır. Bilindiği gibi bu altarda sadece papalar ayin yönetmektedir. Ve tarih 1626 yılını gösterdiğinde Aziz Petrus Bazilikası (San Pietro Bazilikası) kutsanarak, Katolik dünyasının en büyük ana kilisesi olarak mimarlık ve din tarihinde yerini almıştır.
Aziz Petrus Bazilikası Mimarisi
Aziz Petrus Bazilikası mimarlık, sanat ve din tarihinde çok önemli bir yere sahiptir. İstanbul’daki Ayasofya ile bazı bakımlardan kıyaslanabilir. Bazilikada dünyaca ünlü dört İtalyan sanatçı ve mimar, baş mimar olarak çalışmıştır. Bunlar Donato Bramante, Michelangelo, Carlo Maderno ve Gian Lorenzo Bernini’dir.
Aziz Petrus Bazilikası, neredeyse Neron arenasının üzerine yapılmıştır. Sonrasında ana bina I. Konstantin zamanında yapılmış ve Rönesans döneminde bazilikanın kubbesi dahil birçok yeri tekrar inşa edilmiştir. Barok dönemde ise San Pietro meydanı ya da Aziz Petrus meydanı denilen meydan yapılmıştır.
Bazilikanın uzunluğu 187 metredir. Mermer zeminli olan geniş iç mekanda 11 şapel, 45 altar (sunak) ve çok değerli sanat eserleri bulunmaktadır. Bunların bazıları ilk bazilikadan kalmadır, bazıları ise son dönem Rönesans ve Barok sanatçıların eseridir. Ancak iç dekorasyonun büyük bölümü 17.yy. ortalarında burada çalışan Bernini eserleridir.
İki yan koridor 76 metredir ve Michelangelo’nun yaptığı muhteşem kubbenin altında birleşir. Bazilikanın ana noktası, Bernini’nin yaptığı ve kubbeyi taşıyan dört büyük payandanın arasındaki geniş boşluğu dolduran 20 metre yüksekliğindeki baldakenin altındaki Papalık altarıdır.
Michelangelo’nun tasarladığı ama son halini göremediği kubbe 136,5 metredir ve bazilikanın iç mekanına muhteşem bir üstünlük sağlamaktadır. Ana kubbenin önünde çapraz neflerin köşelerinde iki küçük kubbe daha vardır ve bu kubbeleri Vignola tasarlayıp yapmıştır. Nefin toplam uzunluğu ise boydan boya 218 metredir. Bazilika 20.000 kişiyi aynı anda ağırlayabilmektedir.
Aziz Petrus Bazilikası Eserleri
San Pietro ya da Aziz Petrus Bazilikası içerisinde özellikle Rönesans dönemi eserler, usta sanatçılar tarafından yapılmışlardır. Duvar ve tavan resimleri, freskleri, heykelleri ile bazilika görenleri hayretler içerisinde bırakmaktadır.
Özellikle bazilikaya girdiğiniz zaman sizi uzaktan karşılayan Bernini’nin yaptığı baldaken tüm ihtişamıyla ortaya çıkmaktadır. Yine Bernini’nin 1656 – 1665 yılları arasında yaptığı kubbeli apsiste barok heykelin üzerindeki pencere görülmeye değer bir şaheserdir.
Yine Bernini’nin 1678 yılında bitirdiği Papa VII. Alexander Anıtı çapraz nefin solundaki nişte bulunmaktadır. Papa burada gerçek, adalet ve merhamet figürlerinin ortasındadır. Bu heykeli elinde kum saati olan Azrail figüründen de tanıyabilirsiniz.
Sadece 27 gün papalık yapan XI. Leo anıtını da Alessandro Algardi yapmıştır ve görülmeye değer heykellerdendir. Bunlarla birlikte Giotto’nun eski bazilikadan gelen İsa ve Aziz Petrus’u balık avlarken gösteren Angelo della Navicella mozaiği, Arnolfo di Cambio’ya atfedilen San Pietro heykeli ve Filippo Barigioni’nin eşi Maria Clementina için yaptığı anıt olan Maria Clementina Sobieski Mezarı da görülmesi gereken diğer eserlerdir.
Michelangelo’nun 1499 yılında 25 yaşında iken mermerden yaptığı Pieta heykeli de bazilikanın içindedir. Bu heykel 1972 yılından beri bir camekanla korunmakta ve ziyaretçiye açıktır. Camekanla korunmasının sebebi 1972 yılında yapılan bir saldırıdır.
Aziz Petrus Meydanı (San Pietro Meydanı)
San Pietro Meydanı da denilen Aziz Petrus Meydanı, bazilikanın hemen önündeki ortasında Mısır dikilitaşı olan ve etrafı Dor sütunlu kolonadla çevrilmiş olan oval meydandır. Meydanda ayrıca bir de tarihi çeşme bulunmaktadır. Meydanın kapasitesi bazı kaynaklara göre 60.000, bazı kaynaklara göre ise 80.000 kişidir.
Meydan, Papa VII. Alexander emriyle 1656 ile 1667 yılları arasında Bernini tarafından tasarlanmıştır. Meydanın tasarımındaki asıl amaç, en fazla sayıda insanın Papa’nın nimetini görmesidir. Bazilikanın meydana bakan ön cephesini de Carlo Maderno tasarlamıştır. Meydan tasarlanırken karşılaşılan en büyük sorun ise bazilikanın sağ arkasında bulunan Papalık konutlarının veya özel alanlarının meydandaki kolonlar veya yapılar tarafından arkada bırakılmaması idi.
Sütunlar (Colonnades) ve Mısır Dikilitaşı
Aziz Petrus meydanını çevreleyen sütunlu kolonad yapısı içindeki Dor sütunları, her sırada dörder adet bulunmaktadır. Sütunlar toplamda 284 adettir ve tasarımı ise Barok üslubundadır. Meydanın orta noktasında bir antik Mısır dikilitaşı bulunmaktadır. Bu Mısır dikilitaşı 25,5 metre yüksekliğindedir ve bronz aslan kabartması olan bir kaide üzerindedir.
İlk bazilika zamanında sol tarafta bulunan dikilitaş 1586 yılında Domenico Fontana tarafından şimdiki yerine taşınmıştır. Daha önceki zamanlarda dikilitaşın tepesinde bulunan yaldızlı topun içerisinde imparator Sezar’ın külleri olduğu düşünülmekteydi. Ancak taşıma esmasında bunun sadece bir söylenti olduğu kanıtlanmıştır.
Ayrıca belirtmek gerekir ki Lateran Antlaşmasına göre Aziz Petrus meydanı Vatikan Şehir Devleti’nin bir parçası olmasına rağmen İtalyan polisi alanı korumaktadır.
Aziz Petrus Bazilikası İlginç Bilgileri
Aziz Petrus Bazilikası bir katedral olmadığı gibi Papa’nın resmi koltuğu da değildir. Ancak Papa’nın ikametgahı hemen bazilikanın yanında olduğu için Papa törenleri buradan yönetmektedir. Roma Katolik Kilisesi’nin ana kilisesi aslında Laterano’daki St. John Lateran Kilisesi’dir.
Bernini’nin yaptığı baldaken altında bulunduğu kubbeden dolayı ufak görünmektedir. Fakat baldakenin yapımında 45.000 kg bronz kullanıldığı bilinmektedir.
Bazilikanın içindeki tablolar resim değildir, aslında mozaiklerden oluşmuştur. Michelangelo’nun ünlü eseri Pieta camekanla korunmaktadır demiştik. Bu camekan kurşun geçirmez camdan yapılmıştır.
1940’lı yıllarda bazilikanın altında kazılar yapılmış ve kazılar sonucunda 1953 yılında kemik parçaları bulunmuştur. Yapılan analizlerde bu kemiklerin 60 yaşlarında bir erkeğe ait olduğu belirlenmiştir. Bundan dolayı da bulunan bu kemiklerin Aziz Petrus’a ait olduğu düşünülmektedir. Gerçekte ise Aziz Petrus’un tam olarak nereye gömüldüğü bilinmemektedir.
Yapılan bu kazının ana sebebi Papa XI. Pius’un öldüğünde Aziz Petrus’a mümkün olduğunca yakın gömülmek istemesidir. Bu kazılarda Vatikan nekropolü (mezarlık alanı) ortaya çıkartılmıştır. Söz konusu nekropol M.S. 1yy.’dan kalmadır. Kısaca bazilikanın altında devasa büyüklükte bir antik mezar alanı bulunmaktadır. Bu mezar alanının bir kısmı için ücretli bir tur mevcuttur. Scavi turu denilen bu tura kayıt olmak için altı ay öncesinden rezervasyon yaptırmanız gerekmektedir. Çünkü günde sadece 12 kişi alınmaktadır. Turun fiyatı ise 16 Euro’dur.
Bu turun bir özelliği de kıyafet yönetmeliği olmasıdır. Bu tura katılacak erkekler pantolon giymek zorunda, kadınların ise dizleri kapalı olmak durumunda ve her ikisi için de omuzların kesinlikle örtülmesi veya kapalı olması gerekmektedir.
Aziz Petrus Bazilikası ve Meydanı Gezisi Hakkında
Roma’da görülmesi gereken yerler arasında ilk sırada olan San Pietro Bazilikası Vatikan ve İtalya için çok önemli bir konuma sahiptir. Buraya her yıl yüzbinlerce Hristiyan, hacı olmak için gelmektedir. Manevi değeri büyük olduğu kadar, bazilika barındırdığı sanat eserleri anlamında da çok önemli bir konumdadır. Dönemlerinin usta mimarları ve sanatçıları tarafından adeta bir görsel şölen havası sunmakta ve insanı ister istemez etkilemektedir. Açık olduğu her saat bazilikayı ziyaret için uzun kuyruklar oluşmaktadır. Tatil günleri, ayin günleri, hafta sonları ve sabah erken saatlerde daha uzun olan bu kuyrukları, ziyaretçilerin azaldığı saatlerde daha kısalmış bulabilirsiniz.
Ayrıca Vatikan müzesi bazilikanın hemen yanı başında olduğu için buraya gelindiğinde kesinlikle müze de görülmesi gerekmektedir.
Papa ile görüşmek ve randevu talebinde bulunmak isterseniz eğer 066 9883114 numaralı telefonu arayabilir ya da her gün 09:00 – 13:00 arası kemer altındaki bronz kapılardan ulaşılan Papalık ofisinden randevu talep edebilirsiniz. Görüşürseniz bizim de selamımızı söylemeyi unutmayın :D
Ayrıca İlgili Kaynaklar:
Roma gezilecek yerler
Roma İmparatorluğu tarihi ve önemli yapıları, mimarisi
Yurtdışı gezilecek yerler listesi
Papa’nın etkinlik programı
Aziz Petrus Bazilikası giriş ve bilet ücretleri